MA.1
Dumber e variabla
B
Perscrutar ed argumentar
1
Las scolaras ed ils scolars san perscrutar relaziuns tranter dumbers ed operaziuns sco era musters aritmetics e barattar enconuschientschas in cun l'auter.
renviaments
MA.1.B.1
Las scolaras ed ils scolars ...
1
a
- san furmar musters cun quantitads, tegnair endament, scuvrir e cuntinuar musters (p.ex. cotschen, mellen / cotschen, cotschen, mellen, mellen / cotschen, mellen).
b
- san variar sistematicamain adiziuns fin 20, descriver resp. mussar ils effects cun material illustrativ (p.ex. 8 + 8 = 16, 8 + 9 = 17; la summa s'augmenta per 1, perquai ch'il segund summand crescha per 1).
- san furmar, cuntinuar e midar serias da dumbers (dumbers figurads) (p.ex. 1, 2, 3 / 2, 3, 4 / 3, 4, 5 / 4, 5, 6).
c
- san variar sistematicamain summas e differenzas fin 100 e barattar ils effects cun agid da material illustrativ (p.ex. variar ils dumbers da basa d'in mir da dumbers; intercurir 25 + 11, 35 + 11, 45 + 11, ...).
d
- san variar sistematicamain products e descriver resp. mussar ils effects cun material illustrativ (p.ex. 3 · 3, 6 · 3; 3 · 4, 6 · 4; 3 · 5, 6 · 5).
- tschertgan atgnas vias da soluziun e barattan ellas in cun l'auter.
2
e
- san variar sistematicamain operaziuns e barattar enconuschientschas in cun l'auter (p.ex. furmar resultats identics cun 3 dumbers < 10: 30 = 8 · 3 + 6 = 7 · 4 + 2 = 7 · 3 + 9; 32 = ...).
f
- èn averts per quints averts, perscruteschan relaziuns, formuleschan supposiziuns e tschertgan soluziuns alternativas.

g
- san perscrutar e descriver relaziuns operativas tranter dumbers natirals (p.ex. la differenza da 2 dumbers invers è in multipel da 9: 41 - 14 = 27; 83 - 38 = 45).
h
- san applitgar strategias euristicas: empruvar, tschertgar exempels, furmar analogias, examinar regularitads, far supposiziuns, formular presumziuns.
- san furmar, cuntinuar, midar e descriver serias da quints sistematicas (p.ex. cuvrir sin ina tavla da dumbers 5 dumbers cun ina figura e calcular la summa. Spustar la figura per ina, duas, trais posiziun(s)).
i
- san applitgar strategias euristicas: sclerir il problem cun dumondas, variar sistematicamain, cumparegliar cun quints enconuschents, far supposiziuns, barattar ideas per soluziuns.
- san perscrutar e descriver relaziuns tranter dumbers raziunals (p.ex. las distanzas tranter las fracziuns da tschep ½, ⅓, ¼, ... sin il radi da dumbers; amplificaziun: l'engrondiment dals quozients diminuind ils divisurs, 4 : 2, 4 : 1, 4 : 0.5 ...).
- san perscrutar connexs aritmetics cun variar sistematicamain dumbers, valurs ed operaziuns e notar observaziuns (p.ex. 10 : 9 = 1 r1, 100 : 9 = 11 r1, 1'000 : 9 = ...).
3
j
- san applitgar strategias euristicas: examinar presumziuns, far quints enavant, far quints enavos, dar in sguard enavos.
- amplificaziun: san furmar, cuntinuar, midar e descriver cun agid da l'algebra musters aritmetics (p.ex. 1 · 4 - 2 · 3 / 2 · 5 - 3 · 4 / 3 · 6 - 4 · 5 / ... → a · (a + 3) - (a + 1)(a + 2)).

k
- san perscrutar connexs aritmetics ed algebraics, transferir structuras sin auters exempels numerics e notar observaziuns (p.ex. 10² + 10 + 11 = 11²; 11² + 11 + 12 = 12²).
l
- san variar sistematicamain dumbers, cifras ed operaziuns, formular observaziuns e sa referir a terms alfabetics (p.ex. Cura vala: a · b · c < 100a + 10b + c- Tschertga exempels e cunterexempels).