NT.4
Analisar e reflectar las transfurmaziuns da l'energia
2
Las scolaras ed ils scolars san descriver e ponderar las sfidas d'accumular, metter a disposiziun e transportar energia.
renviaments
Fisica (chemia, biologia): accumular, metter a disposiziun e transportar energia
NT.4.2
Las scolaras ed ils scolars ...
3
a
- san descriver differentas pussaivladads da l'isolaziun vi d'exempels dal mintgadi e cumparegliar mintgamai lur effect (p.ex. chanta da termos versus chanta da vaider, pullover da launa cun anzas grossas versus chamischa da mangola). conducziun da chalur, radiaziun da chalur, current da chalur; isolaziun
b
- san mussar cun agid d'exempels dal mintgadi ch'ina part da l'energia vegn quasi adina transfurmada en energia termica tar transfurmaziuns d'energia. svalitaziun d'energia
c
- san numnar e descriver differentas pussaivladads d'accumular e da metter a disposiziun energia electrica (p.ex. battaria, roda da schlantsch, dinamo, generaturs en ovras d'energia).
d
- san retschertgar differentas furmas per metter a disposiziun energia ed analisar quellas a moda cumparativa. purtaders d'energia regenerabla e fossila
- san cumparegliar e giuditgar il grad d'efficacitad da transfurmaders d'energia (p.ex. furmas d'energia betg utilisablas, inexistenza d'in perpetuum mobile).
e
- san sut tge cundiziuns generalas che energia po vegnir accumulada e transportada e san discutar ils avantatgs ed ils dischavantatgs respectivs.
f
- san applitgar en il mintgadi las enconuschientschas davart energia ed agir a moda reflectada cun ir enturn cun resursas d'energia.